« Ich bien ein berliner » « Que soi un berlinés » çò digó Kennedy en 1963 entà har véder que la question deu mur, e deus patiments qui creava, pertocava lo monde sancèr.

Aquera volontat de partatjar, aquera tendéncia a la compassion qu’ei de segur ua de las causas mei positivas en l’Umanitat e qu’ei lhèu aquò qui hè de nosautes hemnas e òmis dignes.

Que i a dignitat a sentir qu’èm un pauc l’aute quan ei denegada la soa dignitat.

Mes quan l’un s’identifica tròp a l’aute, que pòt estar tanben ua faiçon d’escapar a las soas pròpias responsabilitats, ua faiçon de non pas anar dinc au cap deu son engatjament e de víver per procuracion.

Que soi occitan e que pensi que la mai bona faiçon de préner partit en favor deu curdes, deus ameridians, deus pòbles de Papoasia, d’Amazonia, deus catalans…qu’ei d’afirmar que soi occitanista.

Préner partit tà l’aute, defénder los sons drets, qu’ei prumèr defénder principis universaus. E qu’ac sabem çò d’universau que comença a casa. « O universal é o local sem as paredes »(1). Çò universau qu’ei çò locau shens las parets ! Shens las parets de Berlin e las autas !

Que sabi que en la nosta societat de la murgueta, deu clic, de la peticion numerica, qu’ei simple de’s sentir miélher en signar ua peticion en linha, de postar messatges de solidaritat, de cridar (còp que i a de uglar !) la soa solidaritat sus la tela.

En la nosta societat deus imatges la temptacion ei grana de jogar dab, de la utilizar. Que’n balhi per pròva aqueras fòtos qui an circulat, shens que sàpiam tostemps se son fòtos vertadèras o fòtos de cinèma, de combatantas curdas. La guèrra de las hemnas, la guèrra quasi erotizada. Aquò que m’a hèit hicat a malaise.

Qu’èi sentit la fascinacion qui podèvan crear aqueras fòtos. E totun e pòt estar aquerò la guèrra ? Solide que non. E pòt estar renduda acceptabla la guèrra atau ?

E pensatz vertadèrament que la mobilizacion sus la tela per la multiplicacion de las declaracions de solidaritat pòt sola har cambiar las causas ? Non credi pas.

Alavetz que disi que « ich bin ein occitanista ». E estar occitanista qu’ei còp que i a har causas qui pòden semblar petitas, petitinas. Non i a pas solide lo romantisme que d’aubuns e pòden trobar endacòm mei en estar candidat a las municipalas per exemple. E totun !

Que soi solidari dab los catalans. N’èi pas avut paur de m’engatjar, d’ac escríver e d’ac díser sovent desempuish dus ans. Que contunharèi d’ac har. Mes non devem pas víver per procuracion. Non soi pas catalan e non demori pas en Catalonha. Quauques occitanistas hèn de la question catalana, curda o auta, ua mena de refugi com s’avossin paur de miar accions a casa.

Entà ajudar los autes a ganhar los lors combats, comencem en menar los nostes.

Los nostes mèdias que serén lhèu mei en capacitat de compréner çò qui’s passa en Catalonha e i avosse un movement de reivinciacion mei hòrt a noste pertocant los nostes drets. Quin volem avançar se n’explicam pas, a noste, aus nostes, que lo dret a la diferéncia, a la lenga, a la cultura, que lo dret a mei d’autogovèrn n’ei pas ua causa tà l’exterior, ua causa exotica  mes quauquarren d’universau ?

Las muralhas, quan serén hautas com la de Berlin, non caden pas a còps de pica. Que s’esboneishen prumèr dens los caps.

Alavetz òc ! que soi berlinés pr’amor que soi occitanista.

David Grosclaude

(1) Miguel Torga